امروزه به دلایل مختلفی مانند حفظ محیط زیست و قطع نکردن درختان، هزینه کم، عدم نیاز به تخصص بالا، ویژگی های مثبت تولید زغال های فشرده، تولید آن ها رونق بسیاری گرفته و بسیاری از شهرها و شهرستان های ایران با تاسیس خط تولید زغال فشرده ( زغال چینی یا قالبی ) در این زمینه سرمایه گذاری می کنند، شهرستان خوسف نیز یکی از شهرستان هایی است که در زمینه تولید زغال فشرده فعالیت دارد.
دستگاه های خط تولید زغال فشرده
لازمه راه اندازی خط تولید زغال فشرده در شهرستان خوسف پس از تهیه سوله برای شروع کار باید دستگاه های با کیفیت و کارآمد خریداری شوند، زیرا کیفیت دستگاه های خط تولید تاثیر مستقیم بر مرغوبیت زغال تولیدی دارد، برخی از دستگاه های خط تولید زغال فشرده در خوسف عبارتند از
- دستگاه اکسترودر
- خشک کن و فن خشک کن
- دستگاه آسیاب
- سرند خاک اره
- کوره سنتی
- سیکلون
- دستگاه اسلایسر یا برش زغال
مواد اولیه خط تولید زغال فشرده در شهرستان خوسف
برای تولید زغال فشرده باید از مواد اولیه مرغوب و با کیفیت استفاده شود، برخی از تولید کنندگان برای سود بیشتر از مواد بی کیفیت و یا چسب های شیمیایی استفاده می کنند که باعث سردرد می شود، مواد اولیه زغال های فشرده عبارتند از
- پوست گردو: یکی از مواد اولیه در ترکیب زغال فشرده یا زغال های چینی؛ پوست گردو است که درصد کمی از آن در فرمول ساخت استفاده می شود، چربی طبیعی در پوست گردو یکی از ویژگی های ان است که باعث می شود کیفیت و ماندگاری زغال بیشتر شود، البته در برخی از موارد پوست بادام و یا هسته زرد آلو جایگزین پوست گردو می شود.
- خاک زغال: خاک زغال و یا اصطلاحاً خاک کربن نیز یکی از مواد اولیه می باشد، که درصد بسیار کمی از آن در فرمول ساخت زغال فشرده استفاده می شود.
- خاک اره: خاک اره برخلاف خاک کربن و پوست گردو درصد زیادی از فرمول تولید زغال فشرده و یا چینی را دربر گرفته است و جزو اصلی ترین ترکیب مواد اولیه زغال فشرده است.
نکته قابل به ذکر این است که باید بدانیم باید از خاک اره مرغوب و با کیفیت بالا که از چوب های مناسب تهیه شده اند استفاده کنیم که زغال تولیدی کیفیت مناسب و بالایی داشته باشد.
تهیه و گردآوری این مواد اولیه در خوسف کار چندان سختی نیست زیرا این مواد اولیه از پسماند ها و مواد بازیافتی تهیه می شوند، که به وفور یافت می شود و قیمت چندانی ندارد.
شهرستان خوسف
شهرستان خوسف واقع در استان خراسان جنوبی است و مرکز این شهرستان، خوسف است و جزو شهرستان های کویری به شمار می رود.
این شهرستان در ۳۵ کیلومتری جنوب غرب استان بیرجند قرار دارد و از سمت شرق به بخش مرکزی بیرجند و سربیشه، از جنوب به استان کرمان و نهبندان، از غرب به استان یزد و از سمت شمال به شهرستان سرایان متصل می شود.
تاریخچه
خوسف یکی قدیمی ترین و کهن ترین شهرستان های استان خراسان به شمار می رود که در کتب تاریخی از آن با نام های خسف و خسب یاد شده است، وجود آثار قدیمی و کهن در این منطقه و از بین نرفتن آن ها دلیل بر قدمت این شهرستان می باشد.
تقسیمات کشوری
این شهرستان دارای چهار دهستان ( ماژان، قلعه زری، خوسف، براکوه ) و دارای ۶۵ روستا می باشد، خوسف یکی از قدیمی ترین و بزرگترین بخش های استان است که سلبقه ۶۰ سال بخشداری دارد.
جمعیت و گویش اهالی خوسف
بر اساس آخرین سرشماری انجام شده در کل کشور در سال ۱۳۹۵ جمعیت شهرستان خوسف حدود ۵۷۱۶ نفر و دارای ۱۵۴۴ خانوار اعلام شد.
مردم خوسف زبان فارسی را با لهجه ی خاص خود تکلم می کنند، که به آن گویش بهلولی می گویند و برخی از مردمان این شهرستان به دلیل نزدیک بودن به مرز پاکستان به زبان پشتو سخن می گویند.
آب و هوا
خوسف یک منطقه کویری به شمار می رود و دارای تابستان های گرم و زمستان های خشک و نسبتا سرد می باشد، بیشترین بارش باران در این شهرستان در سه ماه زمستان مشاهده می شود، بالا بودن درجه حرارت در فصول گرم سال از ویژگی های معروف اب و هوایی این منطقه به شمار می رود.
مکان های گردشگری
- سنگ نگاره های کال جنگال : این نگاره ها که در رشته کوه باقران پراکنده اند، شامل تصاویر و کتیبه های تاریخی از دوران اشکانیان می باشند.
- خانه تاجور : این بنا متعلق به دوران قاجار است و از جذابیت های چشم گیر آن می توان به ایوان های این خانه و یا در های ورودی و تزئینات آجر کاری این خانه نام برد.
- مسجد جامع خوسف : این مسجد دارای سر در های بزرگ و طاق های بلند است، که معماری آن ها متعلق به دوران پهلوی است، شبستان ها و صحن های این مسجد دارای معماری و تزئینات خاصی است که قدمت بسیاری دارند.
- آرامگاه ابن حسام خوسفی : ابن حسام خوسفی یکی از شاعران قرن نهم هجری می باشد، که آرامگاه این شاعر در شهرستان خوسف واقع شده است. قدمت آرامگاه این شاعر به حدود ۵۰۰ سال می رسد که در سال ۹۲۰ ساخته شده ودر قرن ۱۳ هجری نیز بازسازی شده است. داخل آرامگاه این شاعر پوشیده از کتیبه های سفیدی است که بر روی آن ها اشعار این شاعر نوشته شده است.
- خانه رضا قلی خلیلی
- خانه صفا قلی خلیلی
- قلعه خور قلعه قدیمی خوسف
- خانه حسن قلی خلیلی
- مسجد جامع گل
- خانه سنجرانی
- خانه محمد قلی بیگ خلیلی
- آب انبار سیوجان
- خانه یوسف مالکی
- خانه احمد بیگ مالکی
- مسجد ماژان
- خانه بهمدی
- خانه خزایی
- مزار گل موقوفه میرزا جعفر
- خانه علوی
- خانه خدا بخش خلیلی
- مسجد عسگری
- مسجد روستای خور
- مزار سید ابولقاسم
- خانه حاج عباس بهمدی
- مسجد خوسف
- مسجد همچ
- حمام خور
- آب انبار خور
- حمام سیوجان
- محوطه دو کوهه
- قلعه قلاع آرک
- محوطه اسپورگ
- قلعه بصیران
- قلعه رستم خوسف
- ارگ عباس خان شیبانی
- خانه کربلایی محمد علی بیگ
بزرگان و مشاهیر
- سید علیرضا عبادی : نماینده ولی فقیه در استان خراسان جنوبی
- سیمابینا : خواننده
- ابن حسام خوسفی : شاعر و عارف قرن نهم هجری قمری
- غلامحسین شکوهی : اولین وزیر آموزش و پروش جمهوری اسلامی
غذاهای محلی آش شلغم
- کشک سالاری
- بلغور پلو
- قوروت بادمجان
- آش بلغور شیر
